Το μέλλον
διαγράφεται
δυσοίωνο??
Από τις αρχές της μεταπολίτευσης, όταν και ξεκίνησε η προσπάθεια αναδιάρθρωσης
του ελληνικού πανεπιστημίου, μία από τις κύριες πτυχές στα σχέδια του εκάστοτε
Υπουργείου Παιδείας ήταν πάντα η διαγραφή των περιβόητων «αιώνιων» φοιτητών. Τώρα,
που όλοι κηρύσσουν το τέλος της μεταπολίτευσης και έχουμε μπροστά μας ένα ακόμα
σχέδιο αναδιάρθρωσης (νόμος Διαμαντοπούλου, τροποποίηση Αρβανιτόπουλου και σχέδιο
«Αθηνά») ήρθε [για ακόμα μια φορά] η ώρα οι «αιώνιοι» να αποτελέσουν όντως παρελθόν
με σκοπό την εξυγίανση του ελληνικού πανεπιστημίου. Και εδώ αναρωτιέται κανείς:
οι διαγραφές στοχεύουν όντως στη βελτίωση των σπουδών μας ή τελικά εντάσσονται στο
πλαίσιο ριζικής αλλαγής του πανεπιστημίου, όπως το ξέραμε μέχρι σήμερα;
Σήμερα, λοιπόν, οι διαγραφές βρίσκονται πάλι στην ημερήσια
διάταξη των ελληνικών πανεπιστημίων καθώς προβλέπεται από Σεπτέμβρη, μέσω της αλλαγής
του εσωτερικού κανονισμού κάθε σχολής:
1. η διαγραφή όσων έχουν συμπληρώσει το 9ο έτος της σχολής
(2ν+1) μετά το τέλος του 2014.
2. η διαγραφή όσων έχουν συμπληρώσει το 6ο έτος (ν+2)
μετά το τέλος του 2015.
3. ότι όσοι δεν έχουν συμπληρώσει ακόμη το ν+2, δηλαδή
τα 6 έτη, έχουν περιθώριο μέχρι να συμπληρωθεί το χρονικό περιθώριο των 8 ετών
(2ν) και
4. τέλος, όσοι γράφτηκαν κατά το 2011-2012 εντάσσονται στο νόμο Διαμαντοπούλου,
δηλαδή διαγράφονται στα 6 έτη (ν+2).
Όμως, αυτό δεν είναι ένα γεγονός που πρέπει να εξεταστεί ανεξάρτητα από
τις συνολικές ρυθμίσεις που προβλέπονται στο νόμο Διαμαντοπούλου και την τροποποίηση
του Αρβανιτόπουλου και φυσικά δεν αποτελεί μία ρύθμιση που δε θα μας αγγίξει γιατί
θα διαβάσουμε και με λίγη παραπάνω προσπάθεια θα τελειώσουμε τη σχολή μέσα σε αυτά
τα χρονικά όρια (τα οποία φαίνεται να μην είναι και τόσο στενά!). Αντίθετα, τα
6 χρόνια είναι πολύ στενά αν συνδυαστούν με το γεγονός πως οι ρυθμοί σπουδών αλλάζουν
άρδην, με την περικοπή των παροχών και με τη σκλήρυνση των όρων φοίτησης.
Πιο συγκεκριμένα, από το τρέχον εξάμηνο, σύμφωνα με τις εξαγγελίες του
υπουργείου, περικόπτονται πλήρως τα δωρεάν συγγράμματα, βασικό κεκτημένο του φοιτητικού
κινήματος, γεγονός που εξωθεί τους φοιτητές στη επιστροφή στο αμφιθέατρο, με
εντατικές παρακολουθήσεις και στη διαρκή αναζήτηση σημειώσεων, ως υποκατάστατο
(από όπου κι αν αυτές προέρχονται, είτε από τους καθηγητές, είτε από τους «φίλους
και σωτήρες» Δαπίτες), προκειμένου να μπορέσουν να ανταπεξέλθουν στις απαιτήσεις
των εξεταστικών.
Παράλληλα, εντείνεται όλο και περισσότερο η καθηγητική αυθαιρεσία, αφού
σκληραίνουν οι όροι εξέτασης (μαζικά κοψίματα, αυστηρή επιτήρηση, έλεγχος κωδίκων),
με αποτέλεσμα τις επανειλημμένες αποτυχίες στα μαθήματα –επισήμανση: αν κοπείς
τρεις φορές σε ένα μάθημα περνάς από ειδική επιτροπή που θα κρίνει αν τελικά μπορείς
να το ξαναδώσεις ή όχι – ενώ την ίδια στιγμή, από το νόμο Διαμαντοπούλου,
καταργείται στους επί πτυχίω η δυνατότητα να δίνουν μαθήματα οποιουδήποτε εξαμήνου.
Ακόμη, προβλέπεται από το νόμο, η υποχρεωτική εισαγωγή αλυσίδων μαθημάτων, που
σημαίνει ότι με οποιαδήποτε αποτυχία αμέσως θα μένεις πίσω στις σπουδές σου αφού
δε θα μπορείς να δώσεις μαθήματα του εξαμήνου που διανύεις(π.χ. αποτυχία στο γενικό
ποινικό σημαίνει αδυναμία να δώσεις ειδικό ποινικό). Έτσι, εξηγείται γιατί το χρονικό
πλαίσιο είναι στενό και είναι μεγαλύτερη η πιθανότητα να μην κατορθώσεις να φτάσεις
στο πολυπόθητο πτυχίο!
Αν το προηγούμενο διάστημα εντοπίζαμε ότι το ασφυκτικό πλαίσιο σπουδών
μαζί με τις περικοπές των φοιτητικών παροχών εν καιρώ κρίσης είχε ως αποτέλεσμα
τη δημιουργία εντατικοποιημένων και πειθαρχημένων φοιτητών (οι οποίοι δεν έχουν
ελεύθερο χρόνο και η μόνη δραστηριότητα στη ζωή τους είναι το πέρασμα από το σύγγραμμα στον κώδικα!), που
έβλεπαν ως μοναδική διέξοδο τον ατομικό δρόμο και τον ανταγωνισμό, τώρα με το νέο
καθεστώς, το αποτέλεσμα θα είναι αυτοί οι φοιτητές- ρομποτάκια, ακόμη και οι
πιο πειθαρχημένοι, να μη μπορούν να βγάλουν τη σχολή και να διαγράφονται. Στις
νέες αυτές συνθήκες συντείνει και η εισαγωγή κατευθύνσεων στο νέο πρόγραμμα
σπουδών (και άρα, δε βγαίνεις πλέον νομικός, βγαίνεις ήδη αστικολόγος, ποινικολόγος
κλπ) και, συνεπώς, ένα διασπασμένο πτυχίο, που θα εξασφαλίζει μηδαμινά επαγγελματικά
δικαιώματα. Άρα, αυτοί που εν τέλει θα κατορθώσουν να ανταπεξέλθουν θα είναι οι πιο
εντατικοποιημένοι, οι πιο πειθήνιοι, οι πιο ελαστικοί, και αυτοί που θα ανταποκρίνονται
στις ανάγκες του μνημονίου και της υποσχόμενης ανάπτυξης
Γιατί, όμως, αφού, όπως προαναφέρθηκε, οι διαγραφές, που ήταν πάγια τακτική
των κυβερνήσεων, δεν κατάφεραν ποτέ να επιβληθούν, τώρα είναι ένα φλέγον ζήτημα
που, όχι μόνο επιβάλλεται, αλλά αποτελεί και τη «δαμόκλειο σπάθη» πάνω από τα κεφάλια
των φοιτητών; Τόσα χρόνια, το φοιτητικό κίνημα συλλογικά και μαζικά έβγαινε στο
προσκήνιο και διασφάλιζε τα φοιτητικά κεκτημένα χρόνων, χωρίς να επιτρέπει στο Υπουργείο
Παιδείας να προχωρήσει σε οποιαδήποτε αλλαγή που θα έκανε το πανεπιστήμιο ένα αυταρχικό
εκπαιδευτήριο. Τώρα, οι φοιτητές, λόγω της πίεσης που προκύπτει από την οικονομική
κρίση και την ανάγκη επιβίωσης που αυτή δημιουργεί, γίνονται ολοένα πιο παθητικοί
και υπάκουοι. Στρέφονται, λοιπόν, σε ατομικές λύσεις, αφού λόγω των διαφορετικών
κριτηρίων για τα χρονικά περιθώρια φοίτησης όπως αναφέρθηκαν παραπάνω, όχι μόνο
αδιαφορούν για τους άλλους, αλλά τους βλέπουν και ανταγωνιστικά, γεγονός που δημιουργεί
τις κατάλληλες συνθήκες για να ευοδωθεί αυτό το σχέδιο. Στο σημείο αυτό, δεν πρέπει
να ξεχνάμε ότι η ΔΑΠ, η οποία συστηματικά προωθεί τον ατομικό δρόμο ως λύση, απαξιώνοντας
τις συλλογικές διαδικασίες διεκδίκησης αιτημάτων, με το να μην προβάλει ξεκάθαρη
θέση κατά των διαγραφών, ουσιαστικά τις προωθεί, υλοποιώντας την κυβερνητική πολιτική
του μνημονίου.
Ποιον, τελικά, όμως δρόμο καλούνται
οι φοιτητές να ακολουθήσουν προκειμένου να θέσουν ανάχωμα στην υλοποίηση του σχεδίου
αυτού; Ο μοναδικός δρόμος
για να μπορέσουν οι φοιτητές να εξασφαλίσουν τα υλικά τους συμφέροντα, δηλαδή καμία
περικοπή φοιτητικών παροχών, ανθρώπινους ρυθμούς σπουδών και εν τέλει τη σίγουρη
έξοδο από το πανεπιστήμιο με ισχυρά και ενιαία πτυχία είναι ο δρόμος της συλλογικής
διεκδίκησης. Γι’ αυτό είναι καθήκον όλων μας ανεξαιρέτως να δώσουμε τους αγώνες
της γενιάς μας που θα προασπίζουν το δημόσιο, δωρεάν και δημοκρατικό χαρακτήρα του
πανεπιστημίου και θα μας εξασφαλίσουν ένα μέλλον με προοπτική και όχι ακόμη ένα
ψηφίο στο ποσοστό ανεργίας.